Avrupa Plastik Cerrahi Yeterlik Kuruluna Türk Başkan

Avrupa Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Boardu EBOPRAS sınavı bir kez daha, Avrupa’nın sınav merkezi haline gelen İzmir’de yapıldı. EBOPRAS’ın Başkanlık görevini devralan Türk Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Derneği Başkanı Prof. Dr. Cenk Demirdöver EBOPRAS’ın ve bu sınavın İzmir’de yapılmasının önemini anlattı. 

EBOPRAS nedir?

Avrupa Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Board'u EBOPRAS, dördüncü yılını tamamlamış Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi asistanlarının ve Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi uzmanı olan herkesin katılabileceği bir sınavdır.

EBOPRAS (European Board of Plastic Reconstructive & Aesthetic Surgery) ilk olarak 1994 yılında Brüksel'de yapılmıştır. EBOPRAS sınavları, sözlü  ve yazılı olmak üzere iki aşamadan oluşmaktadır. Önce yazılı sınav yapılmakta, başarılı olanlar sözlü sınava katılabilmektedir. Yazılı sınav bilgisayar ortamında yapılmaktadır. Üç saat süren yazılı sınavda adaylara toplam 120 soru sorulmaktadır. Sonuçlar adaylara; “Başarılı / Başarısız” olarak açıklanmakta, adaylar arasında ayrımcılık yaratmamak için puanlar açıklanmamaktadır.

EBOPRAS sınavı nasıl yapılıyor?

Yazılı sınav, her yıl Ocak ve Ağustos aylarında yapılıyor. Eskiden sadece Brüksel’de yapılıyordu. COVID pandemisi sonrasında yazılı sınavın birden fazla merkezde yapılmasına karar verdik. Şu anda Avrupa’da 5 merkezde eş zamanlı olarak yapılıyor. İrlanda, Hollanda, Avusturya, İsviçre ve Türkiye’de. Yazılı sınav, sözlü sınav için baraj niteliğinde. Sözlü sınav yılda iki kez yapılıyor. Nisan sözlü sınavı sadece Brüksel’de, Ekim ya da Kasım ayında yapılan ikinci sınav ise her yıl farklı bir ülkede yapılıyor. İkinci

sözlü sınav öncesinde yapılan Avrupa Plastik Cerrahi Kursu, EBOPRAS'tan bağımsız bir kurs. Geçen yıl biz bu kursu Türkiye’de düzenledik. Avrupa’nın birçok ülkesinden gelen 50 konuşmacı, 3 gün boyunca Plastik Cerrahinin tüm konularını kursiyerlere aktardı. Kurs sonrasında EBOPRAS sözlü sınav yapıldı.

EBOPRAS Sınavında başarılı olan herkes hemen sertifikalarını alabilir mi?

Sınav bitiminde belirlenen barajın üzerinde kalan herkes o sınavda başarılı olmuş sayılıyor ve bir sertifika veriliyor kendilerine. Eğer asistan iken bu sınava girmişseniz uzmanlık belgesini alıp, bunu ibra ettikten sonra sertifikanızı alıyorsunuz.

Biz TPRECD (Türk Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Derneği) olarak da Avrupa Plastik Cerrahi Derneği Board Sınavını tanıyoruz. Bizim de kendi ulusal yeterlik sınavımız var. Ben, 2018-2022 yılları arası TPRECD Yeterlik Kurulu Başkanlığı görevini yürüttüm. Biz, ulusal yeterlik sınavını aynı gün, iki aşamalı olarak yapıyoruz. Adaylar, sabahtan baraj niteliğindeki yazılı sınava, öğleden sonra da pratik sınava giriyorlar. Bu Pratik sınav Türkiye’de, Avrupa’dakinden farklı bir şekilde yapılıyor. NÖKS dediğimiz, “Nesnel, Örgün Klinik Sınavı” şeklinde uygulanıyor. NÖKS’de el becerisi, teorik bilgiyi uygulama becerisi ölçülüyor.

Henüz Avrupa Birliği’ne resmen kabul edilemmiş olduğumuz halde Türkiye’yi temsilen EBOPRAS’a Başkanlık etmek nasıl mümkün olabildi?

Türkiye, Avrupa Birliği üyesi olmasa da Avrupa Tıp Uzmanları Birliği’nin (UEMS) bir üyesi, dolayısıyla da UEMS'te yee alan Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi uzmanlık dalı üzerinden Türkiye de Avrupa’da temsil edilmiş oluyor. Avrupa Plastik Cerrahi Board sınavları, 1994’ten bu yana yapılıyor ve Türkiye bu sınavlara 2003 yılından beri katılıyor. Ben, 2004 yılında bu sınavda başarılı olarak EBOPRAS sertifikamı aldım. Sonrasında, 2016 yılında EBOPRAS Yönetim Kurulu'na seçildim. 2016-2022  yıları arasnda EBOPRAS Akreditasyon Komitesi Başkanlığı ve 2018-2022 yılları arasında da EBOPRAS  Başkan Yardımcılığı görevlerini yürüttüm. 1 Ocak 2023 itibariyle de EBOPRAS Başkanlığına getirildim. Bu önemli görevi ülkemiz adına yürütmekten gurur duyuyorum. Avrupa Birliği’ne kabul edilmek için somut ve objektif kriterlerin geçerli ve yeterli olmadığını biliyoruz. Fakat bilimsel camiada bu tür şeyler yok. Bütün gelişmeler ve çalışmalar yalnızca bilimin ışığında devam ettiği için kendimizi şanslı kabul ediyorum.

EBOPRAS Sınavında başarılı olmak neden önemli? Uzmanlar EBOPRAS sertifikası olmadan da mesleklerini yapabiliyorlar, bu sınava neden girme ihtiyacı duyuyorlar?

Bu bir TSE belgesi ya da CE sertifikası gibi bir tescil kurumu tarafından belli standartları yakaladığınıza dair bir belge bu aslında. Avrupa’daki eğitim standartlarına denk bir eğitimden geçildiğini gösteren bir kalite belgesi olarak da tanımlanabilir. Ancak elbette bu sınava girmemiş insanlar bu standartlarda değil anlamına gelmiyor.

Bu bir tercih meselesi. Şunu da unutmamak gerekir ki EBOPRAS sınavını geçmek, UEMS (Avrupa Tıp Uzmanları Birliği) üyesi bir ülkede çalışma hakkı vermez, söz konusu haklar her ülkede ulusal otoriteler tarafından verilmektedir. Ancak, bazı Avrupa ülkelerinde (Malta, Hollanda, Slovenya ve İsviçre), yetkililer EBOPRAS sınavını Plastik Cerrahide uzmanlık statüsü verme süreçlerinin bir parçası olarak benimsemiştir. Diğer ülkelerde ise bu sınav herhangi bir ulusal sınavın alternatifi değildir. Fakat Türkiye’nin de içinde bulunduğu bazı ülkelerde EBOPRAS sınavında başarılı olanlar, kendi ulusal yeterlilik sınavına girmeden kendi ülkelerinin ulusal board'unu almaya hak kazanmaktadırlar. Türkiye’de biz kendi ulusal sınavımızı yaptığımız için ve Avrupa sınavını da geçerli kabul ettiğimiz için EBOPRAS sınavında başarılı olanlara Türkiye Yeterlilik Belgesini de sınava girmelerine gerek kalmadan veriyoruz.

EBOPRAS sınav dili İngilizce, yazılı sınav İngilizce yapılıyor. Ancak sözlü sınavda İsviçre ya da Belçika’dan katılan ve İngilizcesi yeterli olmayan ve ana dili Fransızca olan kişilere Fransızca sınav yapılabiliyor. Bizim büyük bir ekibimiz var. Bu ekipten, benim de aralarında olduğum bir grup Fransızca sınav yapabilir listesinde. Gerektiğinde talep eden adaylara Fransızca sözlü sınavı yapıyoruz.

EBOPRAS sınavının İzmir’de yapılmasının ayrı bir önemi var. Burada sınava girenler eğer İzmir’de sınava girme şansları olmasaydı yurt dışında bu sınava girmek zorunda kalacaklardı. Bu da maddi ve zamansal olarak önemli bir maliyet anlamına geliyor değil mi?

Bu nasıl başladı onu anlatayım. COVID döneminde seyahat kısıtlamaları nedeniyle biz bu sınavı yapamaz duruma geldik. Ancak bu her ülke için keyfekeder bir sınav değil. Bizim gibi Avrupa sınavını geçenlere kendi yeterlilik belgesini veren bir kaç ülke daha var. ama bunun tersi de var, örneğin İsviçre’de eğitim alan plastik cerrahların uzman olabilmeleri için mutlaka EBOPRAS sınavına girme zorunluluğu var.

COVID döneminde İsviçre çok büyük bir ülke olmamasına ve fazla sayıda plastik cerrahi uzmanı olmamasına rağmen uzmanlık diplomasını alamadığı için çalışmaya başlayamayan ve bu sebeple gelir kaybı yaşayan bir grup oluştu. Ben o zaman EBOPRAS'a yeni ikinci başkan olarak seçilmiştim ve hibrit sınav modelini önerdim. Önce çok sıcak bakılmadı ama sonrasında mağdur olanların sayısı giderek artınca hibrit sınav uygulanmaya başlandı. Hibrit sınav, sınava girecek adayın yanında bir jüri üyesi fiziksel olarak bulunurken diğer jüri üyesi ise uzaktan bağlanarak kamera yardımı ile adayı ve adayın sınav yanıtlarını görecek şekilde uygulandı.  Bu sınavların Türkiye’de, İzmir’de yapılıyor olması çok büyük bir ekonomik avantaj aslında. Normalde bu sınav Brüksel’de yapıldığı zaman kişiler en az bir geceönceden Bürksel'e gidip hem uçak parası verip hem de aynı gün dönmeleri pek mümkün olmayacağı için en az iki gece konaklamak zorunda kalıyorlardı. Sınav ücretinin yanı sıra bir o kadar da seyahat ve konaklama ücreti ve buna ilaveten zaman maliyetini de eklemeleri gerekiyor. Bu sebeple İzmir’de bu sınava en az maliyet ve zaman harcayarak katılabilmeleri söz konusu.

Türkiye’de yapılan EBOPRAS sınavına yurt dışından katılımcılar da oluyor. En çok hangi ülkelerden geliyorlar?

Komşu ülkelerdeki katılımcılar daha çok tercih ediyor; Azerbaycan, Yunanistan gibi, Ayrıca Pakistan, Mısır, Ermenistan ve benzeri ülkelerden de katılımcılar yer alıyor. Türkiye’ye ulaşımı kolay olan ülkelerin yanı sıra Türkiye’de masrafların az olması nedeniyle ülkemizde yapılan EBOPRAS sınavları son derece avantajlı.

Ayrıca İzmir’de yapılan EBOPRAS sınavlarına Avrupa’dan gözlemci de gönderilmiyor. Bunu EBOPRAS sınavını ne kadar düzgün koşullarda ve uluslararası standartlarda uyguladığımızın da önemli ve gurur verici bir göstergesi olarak görüyoruz.